Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

Of brutes

  • 1 brutes

    Latin-English dictionary > brutes

  • 2 mūtus

        mūtus adj.    [3 MV-], dumb, mute, speechless, without speech: pecudes: agna, H.: animalia, Iu.: satius est mutum esse quam dicere, etc.—Plur. as subst: grex mutorum, brutes, Iu.— Not speaking, silent, mute: mutum dices, i. e. I will not say a word, T.: Omnis pro nobis gratia muta fuit, has not spoken a word, O.: vox, silent, O.: artes, the arts of design (opp. eloquence): artes, silent arts (not famous), V.—Of place or time, silent, still: forum: tempus magis mutum a litteris, i. e. in which there was better reason for not writing: silentia noctis, deep, O.
    * * *
    muta, mutum ADJ
    dumb, silent, mute; speechless

    Latin-English dictionary > mūtus

  • 3 adulor

    ădūlor, ātūs, 1, v. dep. [acc. to Lobeck, the -ulo, -ulor is connected with illein (cf. eiluô, eluô, and volvo), and thus denoted orig. the wagging of the tail and fawning of brutes; Fest. p. 21 Müll., thought adulor was a form of adludo, to play with; cf. Ger. wedeln and Eng. to wheedle], to cling to one fawningly, to fawn as a dog; and trop., of cringing flattery, which is exhibited in words and actions, to flatter in a cringing manner, to fawn upon (while assentari signified to yield to one in everything, to assent to what he says, and is used only of men; and blandiri, to be soft and pleasing in manner, to flatter by honeyed words as well as by captivating manners; cf. Cic. Lael. 25).— Constr. with acc., more rarely with dat., Rudd. II. p. 136; Zumpt, § 389.
    I.
    In gen.:

    ferarum Agmen adulantum,

    Ov. M. 14, 45:

    Quin etiam blandas movere per aëra caudas, Nostraque adulantes comitant vestigia,

    id. ib. 14, 257. caudam more adulantium canum blande movet, Gell. 5, 14:

    hi (canes) furem quoque adulantur,

    Col. 7, 12.— Meton.:

    horrentem, trementem, adulantem omnīs videre te volui: vidi,

    Cic. Pis. 41:

    aperte adulantem nemo non videt,

    id. Lael. 26:

    aut adulatus aut admiratus fortunam sum alterius,

    id. Div. 2, 2, 6;

    Liv 45, 31: quemcunque principem,

    Tac. H. 1, 32:

    Neronem aut Tigellium,

    id. A. 16, 19: dominum, Sen. de Ira, 2, 31; Nep., Liv., and Curt. have the dat.: Antonio, Nep. [p. 47] Att. 8:

    praesentibus,

    Liv. 36, 7:

    singulis,

    Curt. 4, 1, 19.—In the time of Quint. the use of the dat. was predominant: huic non hunc adulari jam dicitur, 9, 3, 1; yet Tac. preferred the acc., v. the passages cited above.—
    II.
    Esp. of the servile reverence paid to Asiatic kings, proskunein; cf.

    adulatio: more adulantium procubuerunt: conveniens oratio tam humili adulationi fuit,

    Liv. 30, 16:

    more Persarum,

    Val. Max. 4, 7, ext. 2; so id. ib. 6, 3, ext. 2.—Hence, ădū-lans, antis, P. a., flattering, adulatory:

    verba,

    Plin. Pan. 26:

    quid adulantius?

    Tert. adv. Marc. 1, 27.— Sup. is wanting.—
    * Adv.: ădūlanter, flatteringly, fawningly, Fulg. Contin. Verg. p. 153.

    Lewis & Short latin dictionary > adulor

  • 4 adulterium

    ădultĕrĭum, ii, n. [adulter].
    I.
    Adultery:

    Adulterium est cum aliena uxore coire,

    Quint. 7, 3, 10:

    qui in adulterio deprehenditur,

    Cic. de Or. 2, 68, 275:

    mulierem in adulterio deprehensam,

    Vulg. Joan. 8, 3:

    cum aliqua facere,

    Cat. 67, 36:

    inire,

    Vell. 2, 45:

    adulteria exercere,

    Suet. Aug. 69:

    adulterio cognoscere alicujus uxorem,

    Just. 22, 1:

    vasa adulteriis caelata,

    decorated with immodest figures, Plin. 14, 22, 28, § 140.—Of brutes:

    nec (elephanti) adulteria novere,

    Plin. 8, 5, 5, § 13; id. 10, 34, 52, § 104.—Of plants, an ingrafling, inoculating, Manil. 5, 266.—
    II.
    Adulteration:

    omnia in adulterium mellis excogitata,

    Plin. 14, 9, 11, § 80:

    mercis,

    id. 19, 3, 15, § 44.

    Lewis & Short latin dictionary > adulterium

  • 5 adultero

    ădultĕro, āvi, ātum, 1, v. n. and a. [id.], to commit adultery, to pollute, defile.
    I.
    Lit., absol. or with acc.:

    latrocinari, fraudare, adulterare,

    Cic. Off. 1, 35:

    jus esset latrocinari: jus adulterare: jus testamenta falsa supponere,

    id. de Leg. 16, 43:

    qui dimissam duxerit, adulterat,

    Vulg. Matt. 5, 32:

    matronas,

    Suet. Aug. 67; cf. id. Caes. 6.—Also of brutes:

    adulteretur et columba milvio,

    Hor. Epod. 16, 32.—As verb. neutr. of a woman:

    cum Graeco adulescente,

    Just. 43, 4.—Freq.,
    II.
    Fig., to falsify, adulterate, or give a foreign nature to a thing, to counterfeit:

    laser adulteratum cummi aut sacopenio aut fabā fractā,

    Plin. 19, 3, 15, § 40:

    jus civile pecuniā,

    Cic. Caecin. 26:

    simulatio tollit judicium veri idque adulterat,

    id. Lael. 25, 92; id. Part. 25, 90:

    adulterantes verbum,

    Vulg. 2 Cor. 2, 17.— Poet. of Proteus:

    faciem,

    changes his form, Ov. F. 1, 373.

    Lewis & Short latin dictionary > adultero

  • 6 aeger

    aeger, gra, grum, adj. [Curtius proposes to connect it with ep-eigô, to press, drive; aigis, storm-wind; aiges, waves; and Sanscr. egāmi, to tremble; trembling, shaking, being a common symptom of illness], designates indisposition, as well of mind as of body (while aegrotus is generally used only of physical disease; class.; in Cic. far more frequent than aegrotus; Celsus uses only aeger, never aegrotus).
    I.
    Lit., of the body, ill, sick, unwell, diseased, suffering.
    (α).
    Of men:

    homines aegri morbo gravi,

    Cic. Cat. 1, 13:

    graviter aegrum fuisse,

    id. Div. 1, 25; id. Tusc. 2, 25, 61:

    infirma atque aegra valetudo,

    id. Brut. 48 fin.:

    aegro corpore esse,

    id. ad Quir. 1 fin.:

    ex vulnere,

    id. Rep. 2, 21:

    vulneribus,

    Nep. Milt. 7:

    pedibus,

    Sall. C. 59, 4; so Liv. 42, 28; Tac. H. 3, 38;

    Wernsd. Poët. L. Min. 6, 197, 8: stomachus,

    Hor. S. 2, 2, 43:

    anhelitus,

    shortness of breath, Verg. A. 5, 432.—At a later period constr. with gen. or acc.:

    Psyche aegra corporis, animi saucia,

    App. M. 4, 86, p. 310 Oud. (cf. id. ib. 5, 102, p. 360 Oud.: Psyche corporis et animi alioquin infirma; and Liv. Andron. ap. Prisc. p. 725 P.:

    inops, aegra sanitatis, where, however, Bothe suspects aegra to be a gloss.): memini, me quondam pedes tunc graviter aegrum,

    Gell. 19, 10.—Subst., a sick person, Cic. Div. 2, 3:

    ne aegri quidem omnes convalescunt,

    id. N. D. 2, 4: aegro adhibere medicinam, id. de Or. 2, 44, 186:

    vicinum funus aegros exanimat,

    Hor. S. 1, 4, 126:

    ungebant oleo multos aegros,

    Vulg. Marc. 6, 16; ib. Act. 5, 16. —Hence, ab aegris servus, an attendant on the sick, a nurse (cf. ab):

    D. M. SEXTORIO AVG. LIB. AB AEGRIS CVBICVLARIORVM,

    Inscr. Orell. 2886.—
    (β).
    Of brutes:

    sues aegri,

    Verg. G. 3, 496; so Col. 6, 5, 1:

    avidos inlidit in aegrum Cornipedem cursus,

    i. e. wounded, Stat. Th. 11, 517.—
    (γ).
    Of plants, diseased:

    seges aegra,

    Verg. A. 3, 142:

    aegra arbor,

    Pall. Febr. 25, 23:

    vitis,

    id. Mart. 7, 4.—
    II.
    Fig.
    A.
    Of the mind, troubled, anxious, dejected, sad, sorrowful, etc., of any agitation of the passions or feelings, of love, hope, fear, anxiety, sorrow:

    aeger animus,

    Sall. J. 74:

    aegris animis legati superveniunt,

    Liv. 2, 3, 5; cf.

    Drak. ad h. l.: scribendi cacoëthes aegro in corde senescit,

    Juv. 7, 52: aegri mortales, i. e. miseri (deiloi brotoi, oizuroi, poluponoi), Verg. A. 2, 268; constr. with abl., gen., and ab.
    (α).
    With abl.: Medea animo aegra, amore saevo saucia, Enn. ap. Cic. Cael. 8 (the later edd. animo aegro, as B. and K.):

    animus aeger avaritiā,

    Sall. J. 31:

    amore,

    Liv. 30, 11:

    curis,

    Verg. A. 1, 208 al. —
    (β).
    With gen. of respect (cf. Drak. ad Liv. 30, 15, 9; Rudd. II. p. 73; and Roby, II. § 1321): aeger consilii, infirm in purpose, Sall. Fragm. ap. Arusian, p. 212 Lind., and Stat. Th. 9, 141:

    animi,

    Liv. 1, 58; 2, 36; Curt. 4, 3, 11.— Of cause:

    rerum temere motarum,

    Flor. 3, 17, 9:

    morae,

    Luc. 7, 240:

    delicti,

    Sil. 13, 52:

    pericli,

    id. 15, 135:

    timoris,

    id. 3, 72.—
    (γ).
    With ab:

    A morbo valui, ab animo aeger fui,

    Plaut. Ep. 1, 2, 26.—
    B.
    Trop., of a diseased condition of the state, suffering, weak, feeble:

    maxime aegra et prope deposita rei publicae pars,

    Cic. Verr. 2, 1, 2:

    qui et semper aegri aliquid esse in re publica volunt,

    Liv. 5, 3; Flor. 3, 23 al.— Of the eyes, evil, envious:

    recentem aliorum felicitatem aegris oculis introspicere,

    Tac. H. 2, 20 (Halm here reads acribus). —Of abstr. things, sad, sorrowful, grievous, unfortunate (class., but for the most part poet.):

    numquam quidquam meo animo fuit aegrius,

    Plaut. Am. 3, 2, 29 (where aegrius may be the adv.;

    v. aegre below): dolores aegri,

    Lucr. 3, 905:

    luctus,

    id. 3, 933:

    amor,

    Verg. G. 4, 464:

    mors,

    id. ib. 3, 512:

    spes,

    i. e. faint, slight hope, Sil. 9, 543:

    fides,

    wavering, id. 2, 392 al. —As subst.: aegrum, i, n.:

    plus aegri ex abitu viri quam ex adventu voluptatis cepi,

    more pain, Plaut. Am. 2, 2, 11:

    sed cui nihil accidit aegri,

    Lucr. 5, 171.— Adv.: aegrē.— Lit.
    a.
    Object.
    (α).
    Uncomfortably:

    nescio quid meo animost aegre,

    disturbs my mind, vexes, annoys me, Plaut. Merc. 2, 3, 35; so, aegre esse alicui, often in Plaut. and Ter. (like bene or male esse alicui); Plaut. Bacch. 5, 1, 26; id. Capt. 3, 5, 43; Ter. Hec. 2, 1, 63 al.; cf.

    opp. volupe, volup: si illis aegrest, mihi quod volup est,

    Plaut. Mil. 3, 1, 152.— Absol.:

    aegre est,

    Ter. Ad. 1, 2, 57.—Also:

    aegre facere alicui,

    to vex, hurt, Plaut. Cas. 3, 4, 17; Ter. Eun. 5, 5, 31; and:

    aegre audire aliquid ex aliquo,

    any thing annoying, disagreeable, id. Hec. 5, 1, 39.—
    (β).
    With difficulty or effort (opp. facile):

    omnis conglutinatio recens aegre, inveterata facile divellitur,

    Cic. de Sen. 20, 72; cf.:

    inveteratio, ut in corporibus, aegrius depellitur quam perturbatio,

    id. Tusc. 4, 37, 81; and:

    omne bellum sumi facile, ceterum aegerrime desinere,

    Sall. J. 83, 1:

    nec magis versutus nec quo ab caveas aegrius,

    Plaut. As. 1, 1, 106:

    aegre rastris terram rimantur,

    Verg. G. 3, 534 al.:

    non aegre persequi iter,

    Col. 9, 8, 9; so,

    haud aegre,

    Curt. 4, 3, 10; 10, 8, 22. —More freq.,
    (γ).
    = vix, Gr. mogis, hardly, scarcely:

    aegre nimis risum continui,

    Plaut. As. 3, 2, 36:

    aegre me tenui,

    Cic. Att. 16, 11:

    aegre fero, v. fero: aegre abstinere quin, etc.,

    Liv. 2, 45:

    aegre stantes,

    Tac. Agr. 36 al. —Hence often vix aegreque in connection, Plaut. Poen. 1, 2, 27; Flor. 2, 10; Macr. Somn. Scip. 1, 7; id. S. 1, 7; App. M. 1, p. 111.—
    b.
    Subject., with grief, regret, displeasure, or dislike, unwillingly, reluctantly: discessit, aegre ferens, distempered, vexed (opp. laetus), Cic. Div. 1, 33 fin.:

    aegre pati,

    Liv. 1, 9 et saep.:

    aegre tolerare,

    Tac. Agr. 13:

    si alibi plus perdiderim, minus aegre habeam, i. e. feram,

    Plaut. Bacch. 5, 1, 16:

    aegre carere,

    Cic. Imp. Pomp. 5, 13. — Comp.:

    quod aegrius patimur,

    Liv. 7, 13: aegrius accipere, Tac. Ann. 4, 71.— Sup.:

    aegerrime ferre,

    Sall. J. 87: aegerrime pati Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 44, 105.

    Lewis & Short latin dictionary > aeger

  • 7 aegritudo

    aegrĭtūdo, ĭnis, f. [aeger], illness, sickness (both of body and mind; while aegrotatio denotes only physical disease).
    I.
    Lit., of the body of men and brutes (only after the Aug. per.):

    visi sunt (elephanti) fessi aegritudine,

    Plin. 8, 1, 1, § 3:

    metu et aegritudine fessus,

    Tac. A. 2, 29; so id. ib. 2, 69; Curt. 3, 5; Flor. 4, 7; Eutr. 9, 5 al.—

    Also of plants: sunt enim quaedam aegritudines (ficorum) et locorum,

    Plin. 17, 24, 37, § 223.—Far oftener,
    II.
    Of mind, grief, sorrow, care, etc. (class.; freq. in the Ciceronian philos.), Pac. ap. Non. 322, 18; 13, 29:

    aegritudo animam adimit,

    Plaut. Trin. 4, 3, 84; so id. Bacch. 5, 1, 24; id. Capt. 4, 2, 2; id. Curc. 2, 1, 9; id. Men. prol. 35; id. Merc. 2, 3, 24 al.: praeclare nostri, ut alia multa, molestiam, sollicitudinem, angorem propter similitudinem corporum aegrorum, aegritudinem nominaverunt;

    and soon after: ut aegrotatio in corpore, sic aegritudo in animo,

    Cic. Tusc. 3, 10; so id. ib. 3, 7; 9; 12; 13; 14; 26; 4, 7; 15; id. Fam. 5, 13 fin. al.; Sall. J. 84.—In the plur., Ter. Heaut. 3, 2, 28; Cic. Tusc. 3, 19; 4, 15; Sen. Ep. 50.

    Lewis & Short latin dictionary > aegritudo

  • 8 aegroto

    aegrōto, āvi, ātum, 1, v. n. [aegrotus], to be ill, sick.
    I.
    Lit., of men and brutes:

    vehementer diuque,

    Cic. Clu. 62:

    gravissime aegrotans,

    id. Fin. 2, 13:

    graviter,

    id. Tusc. 1, 35:

    leviter,

    id. Off. 1, 24:

    periculose,

    id. Att. 8, 2:

    aegrotavit usque ad mortem,

    Vulg. Isa. 38, 1:

    aegrotare timenti,

    Hor. Ep. 1, 7, 4:

    morbo,

    id. S. 1, 6, 30:

    aegrotare coepit,

    Vulg. 2 Reg. 13, 6:

    quia armentum aegrotet in agris,

    Hor. Ep. 1, 8, 6.—Of plants:

    (vites) aegrotant,

    Plin. 17, 24, 37, § 226:

    aegrotant poma ipsa per se sine arbore,

    id. 17, 24, 37, § 228.—
    II.
    Fig.
    A.
    Of the mind:

    ea res, ex qua animus aegrotat,

    Cic. Tusc. 4, 37, 79:

    aegrotare animi vitio,

    Hor. S. 2, 3, 307.—
    B.
    Of other abstr. things, to languish, etc. (cf. jaceo):

    in te aegrotant artes,

    Plaut. Trin. 1, 2, 34; 1, 1, 8: languent officia, atque aegrotat fama vacillans, duties are neglected, reputation sickens and staggers, * Lucr. 4, 1124.

    Lewis & Short latin dictionary > aegroto

  • 9 aegrum

    aeger, gra, grum, adj. [Curtius proposes to connect it with ep-eigô, to press, drive; aigis, storm-wind; aiges, waves; and Sanscr. egāmi, to tremble; trembling, shaking, being a common symptom of illness], designates indisposition, as well of mind as of body (while aegrotus is generally used only of physical disease; class.; in Cic. far more frequent than aegrotus; Celsus uses only aeger, never aegrotus).
    I.
    Lit., of the body, ill, sick, unwell, diseased, suffering.
    (α).
    Of men:

    homines aegri morbo gravi,

    Cic. Cat. 1, 13:

    graviter aegrum fuisse,

    id. Div. 1, 25; id. Tusc. 2, 25, 61:

    infirma atque aegra valetudo,

    id. Brut. 48 fin.:

    aegro corpore esse,

    id. ad Quir. 1 fin.:

    ex vulnere,

    id. Rep. 2, 21:

    vulneribus,

    Nep. Milt. 7:

    pedibus,

    Sall. C. 59, 4; so Liv. 42, 28; Tac. H. 3, 38;

    Wernsd. Poët. L. Min. 6, 197, 8: stomachus,

    Hor. S. 2, 2, 43:

    anhelitus,

    shortness of breath, Verg. A. 5, 432.—At a later period constr. with gen. or acc.:

    Psyche aegra corporis, animi saucia,

    App. M. 4, 86, p. 310 Oud. (cf. id. ib. 5, 102, p. 360 Oud.: Psyche corporis et animi alioquin infirma; and Liv. Andron. ap. Prisc. p. 725 P.:

    inops, aegra sanitatis, where, however, Bothe suspects aegra to be a gloss.): memini, me quondam pedes tunc graviter aegrum,

    Gell. 19, 10.—Subst., a sick person, Cic. Div. 2, 3:

    ne aegri quidem omnes convalescunt,

    id. N. D. 2, 4: aegro adhibere medicinam, id. de Or. 2, 44, 186:

    vicinum funus aegros exanimat,

    Hor. S. 1, 4, 126:

    ungebant oleo multos aegros,

    Vulg. Marc. 6, 16; ib. Act. 5, 16. —Hence, ab aegris servus, an attendant on the sick, a nurse (cf. ab):

    D. M. SEXTORIO AVG. LIB. AB AEGRIS CVBICVLARIORVM,

    Inscr. Orell. 2886.—
    (β).
    Of brutes:

    sues aegri,

    Verg. G. 3, 496; so Col. 6, 5, 1:

    avidos inlidit in aegrum Cornipedem cursus,

    i. e. wounded, Stat. Th. 11, 517.—
    (γ).
    Of plants, diseased:

    seges aegra,

    Verg. A. 3, 142:

    aegra arbor,

    Pall. Febr. 25, 23:

    vitis,

    id. Mart. 7, 4.—
    II.
    Fig.
    A.
    Of the mind, troubled, anxious, dejected, sad, sorrowful, etc., of any agitation of the passions or feelings, of love, hope, fear, anxiety, sorrow:

    aeger animus,

    Sall. J. 74:

    aegris animis legati superveniunt,

    Liv. 2, 3, 5; cf.

    Drak. ad h. l.: scribendi cacoëthes aegro in corde senescit,

    Juv. 7, 52: aegri mortales, i. e. miseri (deiloi brotoi, oizuroi, poluponoi), Verg. A. 2, 268; constr. with abl., gen., and ab.
    (α).
    With abl.: Medea animo aegra, amore saevo saucia, Enn. ap. Cic. Cael. 8 (the later edd. animo aegro, as B. and K.):

    animus aeger avaritiā,

    Sall. J. 31:

    amore,

    Liv. 30, 11:

    curis,

    Verg. A. 1, 208 al. —
    (β).
    With gen. of respect (cf. Drak. ad Liv. 30, 15, 9; Rudd. II. p. 73; and Roby, II. § 1321): aeger consilii, infirm in purpose, Sall. Fragm. ap. Arusian, p. 212 Lind., and Stat. Th. 9, 141:

    animi,

    Liv. 1, 58; 2, 36; Curt. 4, 3, 11.— Of cause:

    rerum temere motarum,

    Flor. 3, 17, 9:

    morae,

    Luc. 7, 240:

    delicti,

    Sil. 13, 52:

    pericli,

    id. 15, 135:

    timoris,

    id. 3, 72.—
    (γ).
    With ab:

    A morbo valui, ab animo aeger fui,

    Plaut. Ep. 1, 2, 26.—
    B.
    Trop., of a diseased condition of the state, suffering, weak, feeble:

    maxime aegra et prope deposita rei publicae pars,

    Cic. Verr. 2, 1, 2:

    qui et semper aegri aliquid esse in re publica volunt,

    Liv. 5, 3; Flor. 3, 23 al.— Of the eyes, evil, envious:

    recentem aliorum felicitatem aegris oculis introspicere,

    Tac. H. 2, 20 (Halm here reads acribus). —Of abstr. things, sad, sorrowful, grievous, unfortunate (class., but for the most part poet.):

    numquam quidquam meo animo fuit aegrius,

    Plaut. Am. 3, 2, 29 (where aegrius may be the adv.;

    v. aegre below): dolores aegri,

    Lucr. 3, 905:

    luctus,

    id. 3, 933:

    amor,

    Verg. G. 4, 464:

    mors,

    id. ib. 3, 512:

    spes,

    i. e. faint, slight hope, Sil. 9, 543:

    fides,

    wavering, id. 2, 392 al. —As subst.: aegrum, i, n.:

    plus aegri ex abitu viri quam ex adventu voluptatis cepi,

    more pain, Plaut. Am. 2, 2, 11:

    sed cui nihil accidit aegri,

    Lucr. 5, 171.— Adv.: aegrē.— Lit.
    a.
    Object.
    (α).
    Uncomfortably:

    nescio quid meo animost aegre,

    disturbs my mind, vexes, annoys me, Plaut. Merc. 2, 3, 35; so, aegre esse alicui, often in Plaut. and Ter. (like bene or male esse alicui); Plaut. Bacch. 5, 1, 26; id. Capt. 3, 5, 43; Ter. Hec. 2, 1, 63 al.; cf.

    opp. volupe, volup: si illis aegrest, mihi quod volup est,

    Plaut. Mil. 3, 1, 152.— Absol.:

    aegre est,

    Ter. Ad. 1, 2, 57.—Also:

    aegre facere alicui,

    to vex, hurt, Plaut. Cas. 3, 4, 17; Ter. Eun. 5, 5, 31; and:

    aegre audire aliquid ex aliquo,

    any thing annoying, disagreeable, id. Hec. 5, 1, 39.—
    (β).
    With difficulty or effort (opp. facile):

    omnis conglutinatio recens aegre, inveterata facile divellitur,

    Cic. de Sen. 20, 72; cf.:

    inveteratio, ut in corporibus, aegrius depellitur quam perturbatio,

    id. Tusc. 4, 37, 81; and:

    omne bellum sumi facile, ceterum aegerrime desinere,

    Sall. J. 83, 1:

    nec magis versutus nec quo ab caveas aegrius,

    Plaut. As. 1, 1, 106:

    aegre rastris terram rimantur,

    Verg. G. 3, 534 al.:

    non aegre persequi iter,

    Col. 9, 8, 9; so,

    haud aegre,

    Curt. 4, 3, 10; 10, 8, 22. —More freq.,
    (γ).
    = vix, Gr. mogis, hardly, scarcely:

    aegre nimis risum continui,

    Plaut. As. 3, 2, 36:

    aegre me tenui,

    Cic. Att. 16, 11:

    aegre fero, v. fero: aegre abstinere quin, etc.,

    Liv. 2, 45:

    aegre stantes,

    Tac. Agr. 36 al. —Hence often vix aegreque in connection, Plaut. Poen. 1, 2, 27; Flor. 2, 10; Macr. Somn. Scip. 1, 7; id. S. 1, 7; App. M. 1, p. 111.—
    b.
    Subject., with grief, regret, displeasure, or dislike, unwillingly, reluctantly: discessit, aegre ferens, distempered, vexed (opp. laetus), Cic. Div. 1, 33 fin.:

    aegre pati,

    Liv. 1, 9 et saep.:

    aegre tolerare,

    Tac. Agr. 13:

    si alibi plus perdiderim, minus aegre habeam, i. e. feram,

    Plaut. Bacch. 5, 1, 16:

    aegre carere,

    Cic. Imp. Pomp. 5, 13. — Comp.:

    quod aegrius patimur,

    Liv. 7, 13: aegrius accipere, Tac. Ann. 4, 71.— Sup.:

    aegerrime ferre,

    Sall. J. 87: aegerrime pati Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 44, 105.

    Lewis & Short latin dictionary > aegrum

  • 10 Aesopicus

    Aesōpĭcus, a, um, adj. [Aesopus], Æsopic. Acc. to Isid. Orig. 1, 39, fables are either Æsopic or Libystic (from Libys, a writer of fables, mentioned by Hesych.); Æsopic, when brute beasts or things inanimate are represented as discoursing together; Libystic. when the discourse is between men and brutes.

    Lewis & Short latin dictionary > Aesopicus

  • 11 amor

    ămor (old form ămŏs, like honos, labos, colos, etc., Plaut. Curc. 1, 2, 2; v. Neue, Formenl. I. p. 170), ōris, m. [amo], love (to friends, parents, etc.; and also in a low sense; hence in gen., like amo, while caritas, like diligere, is esteem, regard, etc.; hence amor is used also of brutes, but caritas only of men; v amo init.):

    Amicitiae caritate et amore cernuntur. Nam cum deorum, tum parentum, patriaeque cultus, eorumque hominum, qui aut sapientiā aut opibus excellunt, ad caritatem referri solet. Conjuges autem et liberi et fratres et alii, quos usus familiaritasque conjunxit, quamquam etiam caritate ipsā, tamen amore maxime continentur,

    Cic. Part. Or. 25, 88; cf. id. ib. 16, 56; Doed. Syn. IV. p. 100 (but amor is related to benevolentia as the cause to the effect, since benevolentia designates only an external, friendly treatment; but amor a real, internal love):

    amor, ex quo amicitia nominata, princeps est ad benevolentiam conjungendam,

    Cic. Am. 8, 26:

    nihil enim est, quod studio et benevolentiā, vel amore potius effici non possit,

    id. Fam. 3, 9; cf. Doed. Syn. IV. p. 105 (very freq. in all periods, and in every kind of style; in a low sense most freq. in the com. and eleg. poets, Petron., and similar authors; v. amo init.); constr. with in, erga, or the obj. gen. (with the gen. of the gerund, never in Cic., and perh. in no prose writer; but it is so found in Lucr., Ovid, and Hor.).
    I.
    Lit.: ab his initiis noster in te amor profectus, Cic. Fam. 13, 29:

    si quid in te residet amoris erga me,

    id. ib. 5, 5:

    amori nostro (i. e. quo a te amamur) plusculum etiam, quam concedit veritas, largiare,

    id. ib. 5, 12;

    Postquam primus amor deceptam morte fefellit,

    Verg. A. 4, 17:

    amabilis super amorem mulierum,

    Vulg. 2 Reg. 1, 26: in paternitatis amore, brotherly love (Gr. philadelphia), ib. 1 Pet. 1, 22; ib. 2 Pet. 1, 7 bis:

    amplecti aliquem amore,

    Cic. Att. 7, 1:

    habere amorem erga aliquem,

    id. ib. 9, 14:

    respondere amori amore,

    id. ib. 15, 21:

    conciliare amorem alicui,

    id. de Or. 2, 51 et saep.—Of sexual love, whether lawful or unlawful: Medea amore saevo saucia, Enn. Med. ap. Auct. ad Her. 2, 22 (as a transl. of the Gr. erôti thumon ekplageis Iasonos, Eur. Med. prol. 8):

    videbantur illi (septem anni) pauci dies prae amoris magnitudine,

    Vulg. Gen. 29, 20; 29, 30:

    is amore projecticiam illam deperit,

    Plaut. Cist. 1, 3, 43:

    amore perdita est,

    id. Mil. 4, 6, 38:

    in amore haec omnia sunt vitia,

    Ter. Eun. 1, 1, 14:

    aeterno devictus volnere amoris,

    Lucr. 1, 35:

    qui vitat amorem,

    id. 4, 1069:

    Nec te noster amor tenet?

    Verg. A. 4, 307; 4, 395; Ov. M. 4, 256:

    ne sit ancillae tibi amor pudori,

    Hor. C. 2, 4, 1:

    meretricis amore Sollicitus,

    id. S. 2, 3, 252:

    ut majus esset odium amore, quo ante dilexerat,

    Vulg. 2 Reg. 13, 15:

    ambo vulnerati amore ejus,

    ib. Dan. 13, 10 al. —In both significations also in the plur.:

    amores hominum in te,

    Cic. Att. 5, 10:

    amores sancti,

    id. Fin. 3, 20, 68; cf. id. Tusc. 4, 34, 72:

    Ille meos, primus qui me sibi junxit, amores Abstulit,

    Verg. A. 4, 28:

    est is mihi in amoribus, i. e. valde a me amatur,

    Cic. Fam. 7, 32:

    meos amores eloquar,

    Plaut. Merc. 1, 1, 2:

    meretricii amores,

    Ter. And. 5, 4, 10:

    quem amore venerio dilexerat,

    Nep. Paus. 4, 1:

    amores et hae deliciae, quae vocantur,

    Cic. Cael. 19:

    quando Dido tantos rumpi non speret amores,

    Verg. A. 4, 292:

    Tabuit ex illo dementer amoribus usa,

    Ov. M. 4, 259:

    insanos fateamur amores,

    id. ib. 9, 519 et saep.; Hor. C. 3, 21, 3 et saep.—
    II.
    Meton.
    A.
    For the beloved object itself:

    amores et deliciae tuae,

    Cic. Div. 1, 36;

    Pompeius, nostri amores,

    id. Att. 2, 19; 16, 6;

    and ironic.: sed redeo ad amores deliciasque nostras, L. Antonium,

    id. Phil. 6, 5; Plaut. Poen. 1, 1, 79; Ov. M. 1, 617; 4, 137 al.—
    B.
    Personified: Amor, the god of love, Love, Cupid, Erôs:

    O praeclaram emendatricem vitae poëticam, quae Amorem flagitii et levitatis auctorem in concilio deorum collocandum putet,

    Cic. Tusc. 4, 32, 69:

    Deum esse Amorem turpis et vitio favens finxit libido,

    Sen. Phaedr. 195: Illum conjugem, quem Amor dederat, qui plus pollet potiorque est patre, vet. poët. ap. Cic. Tusc. 4, 32, 69:

    Omnia vincit Amor, et nos cedamus Amori,

    Verg. E. 10, 69:

    Improbe Amor, quid non mortalia corpora cogis?

    id. A. 4, 412:

    Paret Amor dictis carae genetricis,

    id. ib. 1, 689:

    Amor non talia curat,

    id. E. 10, 28:

    nec quid Amor curat,

    Ov. M. 1, 480:

    Amori dare ludum,

    Hor. C. 3, 12, 1; Prop. 1, 2, 8:

    non tot sagittis, Spicula quot nostro pectore fixit Amor,

    id. 3, 4, 2:

    pharetratus,

    Ov. Tr. 5, 1, 22:

    Notaque purpureus tela resumit Amor,

    id. Am. 2, 9, 34:

    movit Amor gemmatas aureus alas,

    id. R. Am. 39 et saep.—Also in the plur., Cupids, Loves:

    corpora nudorum Amorum,

    Ov. M. 10, 516:

    lascivi Amores,

    Hor. C. 2, 11, 7:

    parvi Amores,

    Prop. 3, 1, 11:

    Amores volucres,

    Ov. Ep. 16, 201:

    pharetrati,

    id. R. Am. 519 al. —
    C.
    A strong, passionate longing for something, desire, lust:

    consulatūs amor,

    Cic. Sull. 26, 73:

    gloriae,

    id. Arch. 11, 28:

    amicitiae,

    id. Tusc. 4, 33, 70:

    lactis,

    Verg. G. 3, 394:

    vini,

    Liv. 9, 18:

    auri,

    Verg. A. 1, 349:

    argenti,

    Hor. S. 2, 3, 78:

    nummi,

    Juv. 14, 138:

    laudum,

    Verg. A. 9, 197 et saep.:

    cognitionis,

    Cic. Fin. 4, 7, 18.—With gerund:

    edundi,

    Lucr. 4, 870:

    habendi,

    Ov. M. 1, 131, and Hor. Ep. 1, 7, 85:

    scribendi,

    id. S. 2, 1, 10.— Poet., with inf.:

    si tantus amor casus cognoscere nostros,

    Verg. A. 2, 10:

    seu rore pudico Castaliae flavos amor est tibi mergere crines,

    Stat. Th. 1, 698.—
    * D.
    Poet., a love-charm, philtre:

    quaeritur et nascentis equi de fronte revolsus Et matri praereptus amor,

    Verg. A. 4, 516; upon which passage Serv. remarks: Secundum Plinium, qui dicit in Naturali Historiā (8, 42, 66, § 163 sqq.) pullos equinos habere in fronte quandam carnem, quam eis statim natis adimit mater; quam si quis forte [p. 109] praeripuerit, odit pullum et lac ei denegat; v. hippomanes.

    Lewis & Short latin dictionary > amor

  • 12 animo

    ănĭmo, āvi, ātum, 1, v. a. and n. [anima and animus].
    I.
    Act.
    A.
    To fill with breath or air (cf. anima, I. and II.):

    duas tibias uno spiritu,

    to blow upon, App. Flor. 3, p. 341, 25:

    bucinas,

    Arn. 6, p. 196.—More freq.,
    B.
    To quicken, animate (cf. anima, II. C.): quicquid est hoc, omnia animat, format, alit, auget, creat, Pac. ap. Cic. Div. 1, 57; Lucr. 2, 717:

    vitaliter esse animata,

    id. 5, 145:

    formare, figurare, colorare, animare,

    Cic. N. D. 1, 39, 110. stellae divinis animatae mentibus, id. Rep. 6, 15; Plin. 7, 15, 13, § 66. —
    C.
    To endow with, to give, a particular temperament or disposition of mind (cf. animus, II. B. 1. b.):

    utcumque temperatus sit aër, ita pueros orientes animari atque formari, ex eoque ingenia, mores, animum fingi,

    Cic. Div. 2, 42, 89: Mattiaci ipso terrae suae solo ac caelo acrius animantur, i. e. ferociores redduntur, are rendered more spirited, * Tac. G. 29.—
    D.
    In Ovid in a pregnant signif.: aliquid in aliquid animare, to transform a lifeless object to a living being, to change into by giving life (cf. anima, II. C. 3.):

    guttas animavit in angues,

    Ov. M. 4, 619:

    in Nymphas animatā classe marinas,

    id. ib. 14, 566.—
    E.
    Trop., of colors, to enliven:

    si quid Apellei gaudent animāsse colores,

    Stat. S. 2, 2, 64.—Of torches, to light or kindle:

    animare ad crimina taxos,

    Claud. Rapt. 3, 386.—Sometimes = recreare, to refresh, revive:

    cibo potuque animavit,

    Hyg. Fab. 126:

    florem,

    Plin. 11, 23, 27, § 77; so Pall. 4, 10; or in gen., to encourage, help:

    ope animari, Cod. Th. 6, 4, 21, § 3: copiis,

    ib. 14, 4, 10, § 5.—And with inf. = incitare, to move, incite to:

    Ut hortatu vestro Eustathius, quae de scommate paulo ante dixerit, animetur aperire,

    Macr. S. 7, 3.—Hence, ănĭmātus, a, um, P. a.
    a.
    Animated (cf. anima, II. C.): virum virtute verā vivere animatum addecet, Enn. ap. Gell. 7, 17.—
    b.
    (Acc. to C.) Brought or put into a particular frame of mind, disposed, inclined, minded, in some way (freq. and class.):

    hoc animo decet animatos esse amatores probos,

    Plaut. Men. 1, 3, 20: avi et atavi nostri, quom allium ac caepe eorum verba olerent, tamen optime animati erant, Varr. ap. Non. p. 201, 7 (where the play upon olere and animati is to be noticed):

    animatus melius quam paratus,

    better disposed than prepared, Cic. Fam. 6, 6:

    socii infirme animati,

    id. ib. 15, 1:

    sic animati esse debetis, ut si ille adesset,

    id. Phil. 9, 5:

    ut quem ad modum in se quisque, sic in amicum sit animatus,

    id. Am. 16, 57:

    insulas non nullas bene animatas confirmavit,

    well affected, Nep. Cim. 2, 4; Liv. 29, 17:

    male animatus erga principem exercitus,

    Suet. Vit. 7:

    circa aliquem,

    Just. 14, 1:

    hostili animo adversus rem publicam animatus,

    Dig. 48, 4, 1: animatus in necem alicujus, Macr S. 1, 11.—In Plaut. with inf.: si quid animatus es facere, Truc. 5, 74.—
    c.
    Endowed with courage, courageous, stouthearted (cf. animus, II. 2. a. and animosus;

    only in ante-class. poetry): milites armati atque animati probe,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 18: cum animatus iero, satis armatus sum, Att. ap. Non. p. 233, 18:

    hostis animatus,

    id. ib. p. 233, 18.—
    * Sup. Auct. Itin. Alex. 13.— Adv. not used.—
    II.
    Neutr., to be animate, living (cf. anima, II. C.); so only ănĭ-mans, antis (abl. com. animante, but animanti in Cic. Tim. 6; gen. plur. animantium in Cic., animantum in Lucr., Manil. 4, 374, and App. Mag. 64, p. 536),
    a.
    P. a., animate, living:

    quos (deos) Vitellius ne animantes quidem esse concedat,

    Cic. N. D. 3, 4, 11:

    mundum ipsum animantem sapientemque esse,

    id. ib. 1, 10, 23:

    animans composque rationis mundus est,

    id. ib. 2, 8, 22. —Hence,
    b.
    Subst., any living, animate being; an animal (orig. in a wider sense than animal, since it included men, animals, and plants; but usu., like that word, for animals in opp. to men. The gender varies in the best class. writers between masc., fem., and neutr. When it designates man, it is masc.; brutes, com. fem.; in its widest sense, it is neutr.):

    sunt quaedam, quae animam habent, nec sunt animalia, etc.,

    Sen. Ep. 58, 10 sq.; Lucr. 2, 669; 2, 943:

    genus omne animantum,

    id. 1, 4; so id. 1, 194; 1, 350; 1, 1033; 1, 1038; 2, 78; 2, 880; 2, 921; 2, 943; 2, 1063; 2, 1071; 3, 266; 3, 417; 3, 720; 5, 431; 5, 855;

    5, 917: animantium genera quattuor,

    Cic. Tim. 10; 11 fin.:

    animantium aliae coriis tectae sunt, aliae villis vestitae, etc.,

    id. N. D. 2, 47, 121:

    cum ceteras animantes abjecisset ad pastum, solum hominem erexit,

    id. Leg. 1, 9, 26:

    animantia, quae sunt nobis nota,

    id. Tim. 4.—Of animals, living beings, as opp. to plants:

    Jam vero vites sic claviculis adminicula tamquam manibus adprehendunt atque ita se erigunt, ut animantes,

    Cic. N. D. 2, 47, 120.— Of man: hic stilus haud petet ultro Quemquam animantem, * Hor. S. 2, 1, 40.— Comp., sup., and adv. not used.

    Lewis & Short latin dictionary > animo

  • 13 animus

    ănĭmus, i, m. [a Graeco-Italic form of anemos = wind (as ego, lego, of ego, lego); cf. Sanscr. an = to breathe, anas = breath, anilas = wind; Goth. uz-ana = exspiro; Erse, anal = breath; Germ. Unst = a storm (so, sometimes); but Curt. does not extend the connection to AФ, aêmi = to blow; a modification of animus—by making which the Romans took a step in advance of the Greeks, who used hê psuchê for both these ideas—is anima, which has the physical meaning of anemos, so that Cic. was theoretically right, but historically wrong, when he said, ipse animus ab anima dictus est, Tusc. 1, 9, 19; after the same analogy we have from psuchô = to breathe, blow, psuchê = breath, life, soul; from pneô = to breathe, pneuma = air, breath, life, in class. Greek, and = spirit, a spiritual being, in Hellenistic Greek; from spiro = to breathe, blow, spiritus = breath, breeze, energy, high spirit, and poet. and post-Aug. = soul, mind; the Engl. ghost = Germ. Geist may be comp. with Germ. giessen and cheô, to pour, and for this interchange of the ideas of gases and liquids, cf. Sol. 22: insula adspiratur freto Gallico, is flowed upon, washed, by the Gallic Strait; the Sanscr. atman = breath, soul, with which comp. aytmê = breath; Germ. Odem = breath, and Athem = breath, soul, with which group Curt. connects auô, aêmi; the Heb. = breath, life, soul; and = breath, wind, life, spirit, soul or mind].
    I.
    In a general sense, the rational soul in man (in opp. to the body, corpus, and to the physical life, anima), hê psuchê:

    humanus animus decerptus ex mente divina,

    Cic. Tusc. 5, 13, 38:

    Corpus animum praegravat, Atque affixit humo divinae particulam aurae,

    Hor. S. 2, 2, 77:

    credo deos immortales sparsisse animos in corpora humana, ut essent qui terras tuerentur etc.,

    Cic. Sen. 21, 77:

    eas res tueor animi non corporis viribus,

    id. ib. 11, 38; so id. Off. 1, 23, 79:

    quae (res) vel infirmis corporibus animo tamen administratur,

    id. Sen. 6, 15; id. Off. 1, 29, 102:

    omnes animi cruciatus et corporis,

    id. Cat. 4, 5, 10:

    levantes Corpus et animum,

    Hor. Ep. 2, 1, 141:

    formam et figuram animi magis quam corporis complecti,

    Tac. Agr. 46; id. H. 1, 22:

    animi validus et corpore ingens,

    id. A. 15, 53:

    Aristides primus animum pinxit et sensus hominis expressit, quae vocantur Graece ethe, item perturbationes,

    first painted the soul, put a soul into his figures, Plin. 35, 10, 36, § 98 (cf.:

    animosa signa,

    life-like statues, Prop. 4, 8, 9): si nihil esset in eo (animo), nisi id, ut per eum viveremus, i. e. were it mere anima, Cic. Tusc. 1, 24, 56:

    Singularis est quaedam natura atque vis animi, sejuncta ab his usitatis notisque naturis, i. e. the four material elements,

    id. ib. 1, 27, 66: Neque nos corpora sumus. Cum igitur nosce te dicit, hoc dicit, nosce animum tuum, id. ib. 1, 22, 52:

    In quo igitur loco est (animus)? Credo equidem in capite,

    id. ib. 1, 29, 70:

    corpora nostra, terreno principiorum genere confecta, ardore animi concalescunt,

    derive their heat from the fiery nature of the soul, id. ib. 1, 18, 42:

    Non valet tantum animus, ut se ipsum ipse videat: at, ut oculus, sic animus, se non videns alia cernit,

    id. ib. 1, 27, 67: foramina illa ( the senses), quae patent ad animum a corpore, callidissimo artificio natura fabricata est, id. ib. 1, 20, 47: dum peregre est animus sine corpore velox, independently of the body, i. e. the mind roaming in thought, Hor. Ep. 1, 12, 13:

    discessus animi a corpore,

    Cic. Tusc. 1, 9, 18; 1, 30, 72:

    cum nihil erit praeter animum,

    when there shall be nothing but the soul, when the soul shall be disembodied, id. ib. 1, 20, 47; so,

    animus vacans corpore,

    id. ib. 1, 22, 50; and:

    animus sine corpore,

    id. ib. 1, 22, 51:

    sine mente animoque nequit residere per artus pars ulla animai,

    Lucr. 3, 398 (for the pleonasm here, v. infra, II. A. 1.):

    Reliquorum sententiae spem adferunt posse animos, cum e corporibus excesserint in caelum pervenire,

    Cic. Tusc. 1, 11, 24:

    permanere animos arbitramur consensu nationum omnium,

    id. ib. 1, 16, 36:

    Pherecydes primus dixit animos esse hominum sempiternos,

    id. ib. 1, 16, 38:

    Quod ni ita se haberet, ut animi immortales essent, haud etc.,

    id. Sen. 23, 82: immortalitas animorum, id. ib. 21, 78; id. Tusc. 1, 11, 24; 1, 14, 30:

    aeternitas animorum,

    id. ib. 1, 17, 39; 1, 22, 50 (for the plur. animorum, in this phrase, cf. Cic. Sen. 23, 84); for the atheistic notions about the soul, v. Lucr. bk. iii.—
    II.
    In a more restricted sense, the mind as thinking, feeling, willing, the intellect, the sensibility, and the will, acc. to the almost universally received division of the mental powers since the time of Kant (Diog. Laert. 8, 30, says that Pythagoras divided hê psuchê into ho nous, hai phrenes, and ho thumos; and that man had ho nous and ho thumos in common with other animals, but he alone had hai phrenes. Here ho nous and ho thumos must denote the understanding and the sensibility, and hai phrenes, the reason. Plutarch de Placit. 4, 21, says that the Stoics called the supreme faculty of the mind (to hêgemonikon tês psuchês) ho logismos, reason. Cic. sometimes speaks of a twofold division; as, Est animus in partes tributus duas, quarum altera rationis est particeps, altera expers (i. e. to logistikon and to alogon of Plato; cf. Tert. Anim. 16), i. e. the reason or intellect and the sensibility, Tusc. 2, 21, 47; so id. Off. 1, 28, 101; 1, 36, 132; id. Tusc 4, 5, 10; and again of a threefold; as, Plato triplicem finxit animum, cujus principatum, id est rationem in capite sicut in arce posuit, et duas partes ( the two other parts) ei parere voluit, iram et cupiditatem, quas locis disclusit; iram in pectore, cupiditatem subter praecordia locavit, i. e. the reason or intellect, and the sensibility here resolved into desire and aversion, id. ib. 1, 10, 20; so id. Ac. 2, 39, 124. The will, hê boulêsis, voluntas, arbitrium, seems to have been sometimes merged in the sensibility, ho thumos, animus, animi, sensus, and sometimes identified with the intellect or reason, ho nous, ho logismos, mens, ratio).
    A.
    1.. The general power of perception and thought, the reason, intellect, mind (syn.: mens, ratio, ingenium), ho nous:

    cogito cum meo animo,

    Plaut. Most. 3, 2, 13; so Ter. Ad. 3, 4, 55:

    cum animis vestris cogitare,

    Cic. Agr. 2, 24:

    recordari cum animo,

    id. Clu. 25, 70;

    and without cum: animo meditari,

    Nep. Ages. 4, 1; cf. id. Ham. 4, 2:

    cogitare volvereque animo,

    Suet. Vesp. 5:

    animo cogitare,

    Vulg. Eccli. 37, 9:

    statuere apud animum,

    Liv. 34, 2:

    proposui in animo meo,

    Vulg. Eccli. 1, 12:

    nisi me animus fallit, hi sunt, etc.,

    Plaut. Men. 5, 9, 23:

    in dubio est animus,

    Ter. And. 1, 5, 31; id. ib. prol. 1; cf. id. ib. 1, 1, 29:

    animum ad se ipsum advocamus,

    Cic. Tusc. 1, 31, 75:

    lumen animi, ingenii consiliique tui,

    id. Rep. 6, 12 al. —

    For the sake of rhet. fulness, animus often has a synonym joined with it: Mens et animus et consilium et sententia civitatis posita est in legibus,

    Cic. Clu. 146:

    magnam cui mentem animumque Delius inspirat vates,

    Verg. A. 6, 11:

    complecti animo et cogitatione,

    Cic. Off. 1, 32, 117; id. de Or. 1, 2, 6:

    animis et cogitatione comprehendere,

    id. Fl. 27, 66:

    cum omnia ratione animoque lustraris,

    id. Off. 1, 17, 56:

    animorum ingeniorumque naturale quoddam quasi pabulum consideratio naturae,

    id. Ac. 2, 41, 127.—Hence the expressions: agitatio animi, attentio, contentio; animi adversio; applicatio animi; judicium, opinio animorum, etc. (v. these vv.); and animum advertere, adjungere, adplicare, adpellere, inducere, etc. (v. these vv.).—
    2.
    Of particular faculties of mind, the memory:

    etiam nunc mihi Scripta illa dicta sunt in animo Chrysidis,

    Ter. And. 1, 5, 46:

    An imprimi, quasi ceram, animum putamus etc. (an idea of Aristotle's),

    Cic. Tusc. 1, 25, 61:

    ex animo effluere,

    id. de Or. 2, 74, 300: omnia fert aetas, animum quoque;

    ... Nunc oblita mihi tot carmina,

    Verg. E. 9, 51.—
    3.
    Consciousness (physically considered) or the vital power, on which consciousness depends ( = conscientia, q. v. II. A., or anima, q. v. II. E.):

    vae miserae mihi. Animo malest: aquam velim,

    I'm fainting, my wits are going, Plaut. Am. 5, 1, 6; id. Curc. 2, 3, 33:

    reliquit animus Sextium gravibus acceptis vulneribus,

    Caes. B. G. 6, 38:

    Una eademque via sanguis animusque sequuntur,

    Verg. A. 10, 487:

    animusque reliquit euntem,

    Ov. M. 10, 459:

    nisi si timor abstulit omnem Sensum animumque,

    id. ib. 14, 177:

    linqui deinde animo et submitti genu coepit,

    Curt. 4, 6, 20: repente animo linqui solebat, Suet. Caes. 45:

    ad recreandos defectos animo puleio,

    Plin. 20, 14, 54, § 152.—
    4.
    The conscience, in mal. part. (v. conscientia, II. B. 2. b.):

    cum conscius ipse animus se remordet,

    Lucr. 4, 1135:

    quos conscius animus exagitabat,

    Sall. C. 14, 3:

    suae malae cogitationes conscientiaeque animi terrent,

    Cic. Sex. Rosc. 67.—
    5.
    In Plaut. very freq., and once also in Cic., meton. for judicium, sententia, opinion, judgment; mostly meo quidem animo or meo animo, according to my mind, in my opinion, Plaut. Men. 1, 3, 17:

    e meo quidem animo aliquanto facias rectius, si, etc.,

    id. Aul. 3, 6, 3:

    meo quidem animo, hic tibi hodie evenit bonus,

    id. Bacch. 1, 1, 69; so id. Aul. 3, 5, 4; id. Curc. 4, 2, 28; id. Bacch. 3, 2, 10; id. Ep. 1, 2, 8; id. Poen. 1, 2, 23; id. Rud. 4, 4, 94; Cic. Sest. 22:

    edepol lenones meo animo novisti,

    Plaut. Curc. 4, 2, 19:

    nisi, ut meus est animus, fieri non posse arbitror,

    id. Cist. 1, 1, 5 (cf.:

    EX MEI ANIMI SENTENTIA,

    Inscr. Orell. 3665:

    ex animi tui sententia,

    Cic. Off. 3, 29, 108).—
    6.
    The imagination, the fancy (for which Cic. often uses cogitatio, as Ac. 2, 15, 48):

    cerno animo sepultam patriam, miseros atque insepultos acervos civium,

    Cic. Cat. 4, 6, 11:

    fingere animo jubebat aliquem etc.,

    id. Sen. 12, 41: Fingite animis;

    litterae enim sunt cogitationes nostrae, et quae volunt, sic intuentur, ut ea cernimus, quae videmus,

    id. Mil. 29, 79:

    Nihil animo videre poterant,

    id. Tusc. 1, 16, 38.—
    B.
    The power of feeling, the sensibility, the heart, the feelings, affections, inclinations, disposition, passions (either honorable or base; syn.: sensus, adfectus, pectus, cor), ho thumos.
    1.
    a.. In gen., heart, soul, spirit, feeling, inclination, affection, passion: Medea, animo aegra, amore saevo saucia, Enn. ap. Auct. ad Her. 2, 22 (cf. Plaut. Truc. 2, 7, 36:

    animo hercle homo suo est miser): tu si animum vicisti potius quam animus te, est quod gaudeas, etc.,

    Plaut. Trin. 2, 2, 27 -29:

    harum scelera et lacrumae confictae dolis Redducunt animum aegrotum ad misericordiam,

    Ter. And. 3, 3, 27:

    Quo gemitu conversi animi (sunt),

    Verg. A. 2, 73:

    Hoc fletu concussi animi,

    id. ib. 9, 498;

    4, 310: animum offendere,

    Cic. Lig. 4; id. Deiot. 33; so Vulg. Gen. 26, 35.—Mens and animus are often conjoined and contrasted, mind and heart (cf. the Homeric kata phrena kai kata thumon, in mind and heart): mentem atque animum delectat suum, entertains his mind and delights his heart, Enn. ap. Gell. 19, 10:

    Satin tu sanus mentis aut animi tui?

    Plaut. Trin. 2, 4, 53:

    mala mens, malus animus,

    bad mind, bad heart, Ter. And. 1, 1, 137:

    animum et mentem meam ipsa cogitatione hominum excellentium conformabam,

    Cic. Arch. 6, 14:

    Nec vero corpori soli subveniendum est, sed menti atque animo multo magis,

    id. Sen. 11, 36:

    ut omnium mentes animosque perturbaret,

    Caes. B. G. 1, 39; 1, 21:

    Istuc mens animusque fert,

    Hor. Ep. 1, 14, 8:

    Stare Socrates dicitur tamquam quodam recessu mentis atque animi facto a corpore,

    Gell. 2, 1; 15, 2, 7.—

    And very rarely with this order inverted: Jam vero animum ipsum mentemque hominis, etc.,

    Cic. N. D. 2, 59, 147:

    mente animoque nobiscum agunt,

    Tac. G. 29:

    quem nobis animum, quas mentes imprecentur,

    id. H. 1, 84;

    and sometimes pleon. without such distinction: in primis regina quietum Accipit in Teucros animum mentemque benignam,

    a quiet mind and kindly heart, Verg. A. 1, 304; so,

    pravitas animi atque ingenii,

    Vell. 2, 112, 7 (for mens et animus, etc., in the sense of thought, used as a pleonasm, v. supra, II. A. 1.):

    Verum animus ubi semel se cupiditate devinxit mala, etc.,

    Ter. Heaut. 1, 2, 34:

    animus perturbatus et incitatus nec cohibere se potest, nec quo loco vult insistere,

    Cic. Tusc. 4, 18, 41:

    animum comprimit,

    id. ib. 2, 22, 53:

    animus alius ad alia vitia propensior,

    id. ib. 4, 37, 81; id. ad Q. Fr. 1, 1:

    sed quid ego hic animo lamentor,

    Enn. Ann. 6, 40:

    tremere animo,

    Cic. ad Q. Fr. 1, 1, 4:

    ingentes animo concipit iras,

    Ov. M. 1, 166:

    exsultare animo,

    id. ib. 6, 514.—So often ex animo, from the heart, from the bottom of one's heart, deeply, truly, sincerely:

    Paulum interesse censes ex animo omnia facias an de industria?

    from your heart or with some design, Ter. And. 4, 4, 55; id. Ad. 1, 1, 47:

    nisi quod tibi bene ex animo volo,

    id. Heaut. 5, 2, 6: verbum [p. 124] ex animo dicere, id. Eun. 1, 2, 95:

    sive ex animo id fit sive simulate,

    Cic. N. D. 2, 67, 168:

    majore studio magisve ex animo petere non possum,

    id. Fam. 11, 22:

    ex animo vereque diligi,

    id. ib. 9, 6, 2:

    ex animo dolere,

    Hor. A. P. 432:

    quae (gentes) dederunt terram meam sibi cum gaudio et toto corde et ex animo,

    Vulg. Ezech. 36, 5; ib. Eph. 6, 6; ib. 1 Pet. 5, 3.—And with gen.
    (α).
    With verbs:

    Quid illam miseram animi excrucias?

    Plaut. Mil. 4, 2, 76; 4, 6, 65:

    Antipho me excruciat animi,

    Ter. Phorm. 1, 4, 10:

    discrucior animi,

    id. Ad. 4, 4, 1:

    in spe pendebit animi,

    id. Heaut. 4, 4, 5: juvenemque animi miserata repressit, pitying him in her heart, thumôi phileousa te kêdomenê te (Hom. Il. 1, 196), Verg. A. 10, 686.—
    (β).
    With adjj.:

    aeger animi,

    Liv. 1, 58; 2, 36; 6, 10; Curt. 4, 3, 11; Tac. H. 3, 58:

    infelix animi,

    Verg. A. 4, 529:

    felix animi,

    Juv. 14, 159:

    victus animi,

    Verg. G. 4, 491:

    ferox animi,

    Tac. A. 1, 32:

    promptus animi,

    id. H. 2, 23:

    praestans animi,

    Verg. A. 12, 19:

    ingens animi,

    Tac. A. 1, 69 (for this gen. v. Ramsh. Gr. p. 323; Key, § 935; Wagner ad Plaut. Aul. v. 105; Draeger, Hist. Synt. I. p. 443).—
    b.
    Meton., disposition, character (so, often ingenium): nimis paene animo es Molli, Pac. ap. Cic. Tusc. 2, 21, 49:

    animo audaci proripit sese,

    Pac. Trag. Rel. p. 109 Rib.:

    petulans protervo, iracundo animo,

    Plaut. Bacch. 4, 3, 1; id. Truc. 4, 3, 1:

    ubi te vidi animo esse omisso (omisso = neglegenti, Don.),

    Ter. Heaut. 5, 2, 9; Cic. Fam. 2. 17 fin.:

    promptus animus vester,

    Vulg. 2 Cor. 9, 2: animis estis simplicibus et mansuetis nimium creditis unicuique, Auct. ad Her. 4, 37:

    eorum animi molles et aetate fluxi dolis haud difficulter capiebantur,

    Sall. C. 14, 5:

    Hecabe, Non oblita animorum, annorum oblita suorum,

    Ov. M. 13, 550:

    Nihil est tam angusti animi tamque parvi, quam amare divitias,

    Cic. Off. 1, 20, 68:

    sordidus atque animi parvi,

    Hor. S. 1, 2, 10; Vell. 2, 25, 3:

    Drusus animi fluxioris erat,

    Suet. Tib. 52.—
    2.
    In particular, some one specific emotion, inclination, or passion (honorable or base; in this signif., in the poets and prose writers, very freq. in the plur.). —
    a.
    Courage, spirit:

    ibi nostris animus additus est,

    Plaut. Am. 1, 1, 94; cf. Ter. Heaut. 3, 2, 31; id. And. 2, 1, 33:

    deficiens animo maesto cum corde jacebat,

    Lucr. 6, 1232:

    virtute atque animo resistere,

    Cic. Fam. 5, 2, 8:

    fac animo magno fortique sis,

    id. ib. 6, 14 fin.:

    Cassio animus accessit, et Parthis timor injectus est,

    id. Att. 5, 20, 3:

    nostris animus augetur,

    Caes. B. G. 7, 70:

    mihi in dies magis animus accenditur,

    Sall. C. 20, 6; Cic. Att. 5, 18; Liv. 8, 19; 44, 29:

    Nunc demum redit animus,

    Tac. Agr. 3:

    bellica Pallas adest, Datque animos,

    Ov. M. 5, 47:

    pares annis animisque,

    id. ib. 7, 558:

    cecidere illis animique manusque,

    id. ib. 7, 347 (cf.:

    tela viris animusque cadunt,

    id. F. 3, 225) et saep.—Hence, bono animo esse or uti, to be of good courage, Varr. R. R. 2, 5, 5: Am. Bono animo es. So. Scin quam bono animo sim? Plaut. Am. 22, 39:

    In re mala animo si bono utare, adjuvat,

    id. Capt. 2, 1, 9:

    bono animo fac sis,

    Ter. Ad. 3, 5, 1:

    quin tu animo bono es,

    id. ib. 4, 2, 4:

    quare bono animo es,

    Cic. Att. 5, 18; so Vulg. 2 Macc. 11, 26; ib. Act. 18, 25;

    so also, satis animi,

    sufficient courage, Ov. M. 3, 559.—Also for hope:

    magnus mihi animus est, hodiernum diem initium libertatis fore,

    Tac. Agr, 30.— Trop., of the violent, stormy motion of the winds of AEolus:

    Aeolus mollitque animos et temperat iras,

    Verg. A. 1, 57.—Of a top:

    dant animos plagae,

    give it new force, quicker motion, Verg. A. 7, 383.—

    Of spirit in discourse: in Asinio Pollione et consilii et animi satis,

    Quint. 10, 1, 113. —
    b.
    Haughtiness, arrogance, pride: quae civitas est in Asia, quae unius tribuni militum animos ac spiritus capere possit? can bear the arrogance and pride, etc., Cic. Imp. Pomp. 22, 66:

    jam insolentiam noratis hominis: noratis animos ejus ac spiritus tribunicios,

    id. Clu. 39, 109; so id. Caecin. 11 al.; Ov. Tr. 5, 8, 3 (cf.:

    quia paululum vobis accessit pecuniae, Sublati animi sunt,

    Ter. Hec. 3, 5, 56).—
    c.
    Violent passion, vehemence, wrath:

    animum vincere, iracundiam cohibere, etc.,

    Cic. Marcell. 3:

    animum rege, qui nisi paret Imperat,

    Hor. Ep. 1, 2, 62:

    qui dominatur animo suo,

    Vulg. Prov. 16, 32.—So often in plur.; cf hoi thumoi: ego meos animos violentos meamque iram ex pectore jam promam, Plaut. Truc. 2, 7, 43:

    vince animos iramque tuam,

    Ov. H. 3, 85; id. M. 8, 583; Prop. 1, 5, 12:

    Parce tuis animis, vita, nocere tibi,

    id. 2, 5, 18:

    Sic longius aevum Destruit ingentes animos,

    Luc. 8, 28:

    coeunt sine more, sine arte, Tantum animis iraque,

    Stat. Th. 11, 525 al. —
    d.
    Moderation, patience, calmness, contentedness, in the phrase aequus animus, an even mind:

    si est animus aequos tibi,

    Plaut. Aul. 2, 2, 10; id. Rud. 2, 3, 71; Cic. Rosc. Am. 50, 145; and often in the abl., aequo animo, with even mind, patiently, etc.:

    aequo animo ferre,

    Ter. And. 2, 3, 23; Cic. Tusc. 1, 39, 93; id. Sen. 23, 84; Nep. Dion. 6, 4; Liv. 5, 39:

    aequo animo esse,

    Vulg. 3 Reg. 21, 7; ib. Judith, 7, 23: Aequo animo est? of merry heart (Gr. euthumei), ib. Jac. 5, 13:

    animis aequis remittere,

    Cic. Clu. 2, 6:

    aequiore animo successorem opperiri,

    Suet. Tib. 25:

    haud aequioribus animis audire,

    Liv. 23, 22: sapientissimus quisque aequissimo animo moritur; stultissimus iniquissimo. Cic. Sen. 23, 83; so id. Tusc. 1, 45, 109; Sall. C. 3, 2; Suet. Aug. 56:

    iniquo animo,

    Att. Trag. Rel. p. 150 Rib.; Cic. Tusc. 2, 2, 5; Quint. 11, 1, 66.—
    e.
    Agreeable feeling, pleasure, delight:

    cubat amans animo obsequens,

    Plaut. Am. 1, 1, 134:

    indulgent animis, et nulla quid utile cura est,

    Ov. M. 7, 566; so, esp. freq.: animi causa (in Plaut. once animi gratia), for the sake of amusement, diversion (cf.:

    haec (animalia) alunt animi voluptatisque causa,

    Caes. B. G. 5, 12):

    Post animi causa mihi navem faciam,

    Plaut. Rud. 4, 2, 27; so id. Trin. 2, 2, 53; id. Ep. 1, 1, 43:

    liberare fidicinam animi gratia,

    id. ib. 2, 2, 90:

    qui illud animi causa fecerit, hunc praedae causa quid facturum putabis?

    Cic. Phil. 7, 6:

    habet animi causa rus amoenum et suburbanum,

    id. Rosc. Am. 46 Matth.; cf. id. ib. § 134, and Madv. ad Cic. Fin. 2, 17, 56; Cic. Fam. 7, 2:

    Romanos in illis munitionibus animine causa cotidie exerceri putatis?

    Caes. B. G. 7, 77; Plin. praef. 17 Sill.—
    f.
    Disposition toward any one:

    hoc animo in nos esse debebis, ut etc.,

    Cic. Fam. 2, 1 fin.:

    meus animus erit in te semper, quem tu esse vis,

    id. ib. 5, 18 fin.:

    qui, quo animo inter nos simus, ignorant,

    id. ib. 3, 6; so id. ib. 4, 15;

    5, 2: In quo in primis quo quisque animo, studio, benevolentia fecerit, ponderandum est,

    id. Off. 1, 15, 49:

    quod (Allobroges) nondum bono animo in populum Romanum viderentur,

    to be well disposed, Caes. B. G. 1, 6 fin. —In the pregn. signif. of kind, friendly feeling, affection, kindness, liberality:

    animum fidemque praetorianorum erga se expertus est,

    Suet. Oth. 8:

    Nec non aurumque animusque Latino est,

    Verg. A. 12, 23.—Hence, meton., of a person who is loved, my heart, my soul:

    salve, anime mi,

    Plaut. Curc. 1, 2, 3:

    da, meus ocellus, mea rosa, mi anime, da, mea voluptas,

    id. As. 3, 3, 74; so id. ib. 5, 2, 90; id. Curc. 1, 3, 9; id. Bacch. 1, 1, 48; id. Most. 1, 4, 23; id. Men. 1, 3, 1; id. Mil. 4, 8, 20; id. Rud. 4, 8, 1; Ter. Eun. 1, 2, 15 et saep. —
    C.
    The power of willing, the will, inclination, desire, purpose, design, intention (syn.: voluntas, arbitrium, mens, consilium, propositum), hê boulêsis:

    qui rem publicam animo certo adjuverit,

    Att. Trag Rel. p. 182 Rib.:

    pro inperio tuo meum animum tibi servitutem servire aequom censui,

    Plaut. Trin. 2, 2, 23:

    Ex animique voluntate id procedere primum,

    goes forth at first from the inclination of the soul, Lucr. 2, 270; so,

    pro animi mei voluntate,

    Cic. Fam. 5, 20, 8 (v. Manut. ad h.l.):

    teneo, quid animi vostri super hac re siet,

    Plaut. Am. prol. 58; 1, 1, 187:

    Nam si semel tuom animum ille intellexerit, Prius proditurum te etc.,

    Ter. Heaut. 3, 1, 69:

    Prius quam tuom ut sese habeat animum ad nuptias perspexerit,

    id. And. 2, 3, 4:

    Sin aliter animus voster est, ego etc.,

    id. Ad. 3, 4, 46:

    Quid mi istaec narras? an quia non audisti, de hac re animus meus ut sit?

    id. Hec. 5, 2, 19:

    qui ab auro gazaque regia manus, oculos, animum cohibere possit,

    Cic. Imp. Pomp. 66:

    istum exheredare in animo habebat,

    id. Rosc. Am. 18, 52: nobis crat in animo Ciceronem ad Caesarem mittere, we had it in mind to send, etc., id. Fam. 14, 11; Serv. ad Cic. ib. 4, 12:

    hostes in foro constiterunt, hoc animo, ut, etc.,

    Caes. B. G. 7, 28:

    insurrexerunt uno animo in Paulum,

    with one mind, Vulg. Act. 18, 12; 19, 29: persequi Jugurtham animus ardebat, Sall. J. 39, 5 Gerlach (others, animo, as Dietsch); so id. de Rep. Ord. 1, 8: in nova fert an mus mutatas dicere formas, my mind inclines to tell of, etc., Ov. M. 1, 1.—Hence, est animus alicui, with inf., to have a mind for something, to aim at, etc.:

    omnibus unum Opprimere est animus,

    Ov. M. 5, 150:

    Sacra Jovi Stygio perficere est animus,

    Verg. A. 4, 639:

    Fuerat animus conjuratis corpus occisi in Tiberim trahere,

    Suet. Caes. 82 fin.; id. Oth. 6; cf. id. Calig. 56.—So, aliquid alicui in animo est, with inf., Tac. G. 3.—So, inducere in animum or animum, to resolve upon doing something; v. induco.—
    D.
    Trop., of the principle of life and activity in irrational objects, as in Engl. the word mind is used.
    1.
    Of brutes:

    in bestiis, quarum animi sunt rationis expertes,

    whose minds, Cic. Tusc. 1, 33, 80:

    Sunt bestiae, in quibus etiam animorum aliqua ex parte motus quosdam videmus,

    id. Fin. 5, 14, 38:

    ut non inscite illud dictum videatur in sue, animum illi pecudi datum pro sale, ne putisceret,

    id. ib. 5, 13, 38, ubi v. Madv.:

    (apes Ingentes animos angusto in pectore versant,

    Verg. G. 4, 83:

    Illiusque animos, qui multos perdidit unus, Sumite serpentis,

    Ov. M. 3, 544:

    cum pecudes pro regionis caelique statu et habitum corporis et ingenium animi et pili colorem gerant,

    Col. 6, 1, 1:

    Umbria (boves progenerat) vastos nec minus probabiles animis quam corporibus,

    id. 6, 1, 2 si equum ipsum nudum et solum corpus ejus et animum contemplamur, App. de Deo Socr. 23 (so sometimes mens:

    iniquae mentis asellus,

    Hor. S. 1, 9, 20).—
    2.
    Of plants:

    haec quoque Exuerint silvestrem animum, i. e. naturam, ingenium,

    their wild nature, Verg. G. 2, 51.—
    III.
    Transf. Of God or the gods, as we say, the Divine Mind, the Mind of God:

    certe et deum ipsum et divinum animum corpore liberatum cogitatione complecti possumus,

    Cic. Tusc. 1, 22, 51 (so mens, of God, id. ib. 1, 22, 66; id. Ac. 2, 41, 126):

    Tantaene animis caelestibus irae?

    Verg. A. 1, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > animus

  • 14 cadaver

    cădāver, ĕris, n. [cado, I. B. 2.; cf. Isid. Orig. 11, 2, 35, and the Gr. ptôma, from piptô].
    I. A.
    Of man:

    taetra cadavera,

    Lucr. 2, 415; 3, 719; 4, 682; 6, 1154;

    6, 1273: aqua cadaveribus inquinata,

    Cic. Tusc. 5, 34, 97.—Freq. of the bodies of slaves, criminals, etc., Cic. Mil. 13, 33; Hor. S. 1, 8, 8; 2, 5, 85.—Of the dead bodies of those who fell in war, Caes. B. G. 7, 77; Sall. C. 61, 4; 61, 8; id. J. 101 fin.; Flor. 2, 6, 18; 3, 2, 85; Val. Max. 7, 6, 5.—Of the body of Caligula, Suet. Calig. 59:

    semiustum,

    id. Dom. 15 al.:

    informe,

    Verg. A. 8, 264.—Esp., as med. t. t. for a corpse:

    recentia,

    Plin. 2, 103, 106, § 233; 11, 37, 70, § 184; Val. Max. 9, 2, ext. 10; Sen. Contr. 10, 34.—
    B.
    Of brutes:

    aggerat ipsis In stabulis turpi dilapsa cadavera tabo,

    Verg. G. 3, 557.—Hence, as a term of reproach of a despised, worthless man, a carcass:

    ab hoc ejecto cadavere quidquam mihi aut opis aut ornamenti expetebam?

    Cic. Pis. 9, 19; 33, 82.—
    * II.
    Meton., the remains, ruins of desolated towns: tot oppidŭm cadavera, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > cadaver

  • 15 intersum

    inter-sum, fŭi, esse (interfŭtūrus, Cic. Div. in Caecil. 11, 35;

    in tmesi: interque esse desiderat pugnis,

    Arn. 7, 255), v. n., to be between, lie between (class.; syn. interjaceo).
    I.
    In gen.
    A.
    Of space:

    quas (segetes) inter et castra unus omnino collis intererat,

    Caes. B. G. 6, 35:

    ut Tiberis inter eos et pons interesset,

    Cic. Cat. 3, 2:

    via interest perangusta,

    Liv. 22, 4:

    morari victoriam rati, quod interesset amnis,

    id. 21, 5:

    quod interest spatii,

    Plin. 6, 9, 10, § 28.—
    B.
    Of time:

    cujus inter primum et sextum consulatum sex et quadraginta anni interfuerunt,

    elapsed, Cic. de Sen. 17, 60:

    inter Laviniam et Albam Longam coloniam deductam triginta ferme interfuere anni,

    Liv. 1, 3; Cic. Leg. 3, 3, 8.—
    II.
    Transf.
    A.
    To be apart; with abl. of distance (syn. disto):

    clathros interesse oportet pede,

    Cato, R. R. 4.—
    B.
    To be different, to differ:

    ut inter eos, ne minimum quidem intersit,

    there is not the slightest difference, Cic. Ac. 2, 17, 52: inter hominem et beluam hoc maxime interest, quod, men differ chiefly from brutes in this, that, etc., id. Off. 1, 4, 11:

    vide, quantum interfuturum sit inter meam atque tuam accusationem,

    how great a difference there will be, id. Div. in Caecil. 11, 35:

    in his rebus nihil omnino interest,

    there is no difference whatever, id. Ac. 2; 15, 47:

    hoc pater ac dominus interest,

    there is this difference, Ter. Ad. 1, 1, 51:

    tantum id interest, veneritne eo itinere ad urbem, an ab urbe in Campaniam redierit,

    Liv. 26, 11.— With ab (like differo, rare):

    negant quidquam a falsis interesse,

    Cic. Ac. 2, 9, 27; cf.:

    quod intersit aut differat, aliud ab alio,

    id. Fin. 3, 7, 25:

    quod ab eo nihil intersit, etc.,

    id. Ac. 2, 26, 83.—With dat.:

    ut matrona Intererit Satyris paulum pudibunda protervis,

    Hor. A. P. 232:

    quid dimidium dimidiato intersit,

    Gell. 3, 14, 4.—With gen. (in analogy with the Gr. diapherein tinos): quoniam to nemesan interest (= diapherei) tou phthonein, i. e. anger differs from envy, Cic. Att. 5, 19 fin.
    C.
    To be present at, take part in, attend; constr. absol., with dat. or in and abl.
    (α).
    Absol.:

    ac si ipse interfuerit, ac praesens viderit,

    Cic. Inv. 1, 54, 104:

    interfuisse me memini,

    Suet. Dom. 12.—
    (β).
    With dat. rei:

    consiliis,

    Cic. Att. 14, 22, 2; 2, 23, 3:

    crudelitati,

    id. ib. 9, 6, 7:

    negotiis,

    id. Fam. 1, 6:

    lacrimis patris,

    Verg. A. 11, 62:

    ludis,

    Suet. Tib. 72:

    caedi,

    id. Dom. 47:

    rebus gerendis,

    Gell. 5, 18, 1:

    sermoni,

    id. 11, 7, 1:

    senatui,

    Cic. Dom. 11; Suet. Claud. 46:

    populo Quirini,

    to be among, live with, Hor. C. 1, 2, 46:

    rebus divinis,

    Caes. B. G. 6, 13, 4:

    proelio,

    id. ib. 7, 87:

    bello,

    Liv. 36, 4:

    spectaculo,

    id. 2, 38.— Also, with dat. loci:

    curiae,

    Suet. Aug. 38:

    contubernio patris,

    Aur. Vict. Caes. 27, 1.—Also, with dat. pers.:

    sacrificanti interfuit,

    attended him, Suet. Oth. 6.—
    (γ).
    With in and abl.:

    in convivio,

    Cic. Rosc. Am. 14, 39:

    in testamento faciendo,

    id. Clu. 59, 162:

    voluerunt eos in suis rebus ipsos interesse,

    id. Verr. 2, 3, 6, § 14:

    quibus in rebus,

    Auct. Her. 1, 9.— Also used of time, to live in:

    quisquis illis temporibus interfuit,

    Vell. 2, 114, 2:

    cui tempori Saturninus interfuit,

    Sulp. Sev. Dial. 3, 3; cf.:

    ea (ratiocinatio) dicitur interfuisse tum, cum aliquid vitasse aut secutus esse animus videbitur,

    to have taken place, Cic. Inv. 2, 5, 18.—
    D.
    To interest, be of interest to one (very rare as pers. verb):

    non quo mea interesset natura loci,

    Cic. Att. 3, 19, 1 (cf. interest, impers. infra). —
    III.
    Esp.: intĕrest, impers., it makes a difference, interests, concerns, imports; is of interest, importance; constr. with gen. pers. or meā, tuā, suā, and with a subj. or rel. clause, ut or ne, or with ad:

    ea vos rata habeatis, ne magis reipublicae interest, quam mea,

    Liv. 26, 31, 10:

    quanto opere reipublicae communisque salutis intersit, manus hostium distineri,

    Caes. B. G. 2, 5, 2:

    semper ille, quantum interesset P. Clodii, se perire, cogitabat,

    Cic. Mil. 21, 56:

    quid illius interest, ubi sis?

    id. Att. 10, 4, 10:

    quis enim est hodie, cujus intersit istam legem manere?

    id. Phil. 1, 9:

    hoc vehementer interest rei publicae,

    id. Q. Fr. 2, 4, 1:

    quod ego et mea et rei publicae interesse arbitror,

    id. Fam. 2, 19 fin.:

    multum interest rei familiaris tuae, te quam primum venire,

    id. Fam. 4, 10, 2:

    tuā et meā maxime interest, te valere,

    id. ib. 16, 4:

    id ignorare eos velis, quorum intersit id scire,

    id. Off. 3, 13, 57.— With ut or ne:

    illud meā magni interest, te ut videam,

    Cic. Att. 11, 22, 2:

    quod ut facias tuā interesse arbitror,

    id. Fam. 12, 18, 2:

    vestrā interest, ne imperatorem pessimi faciant,

    Tac. H. 1, 30:

    non tam suā quam reipublicae interesse ut salvus esset,

    Suet. Caes. 86; so,

    utriusque nostrum magni interest ut te videam,

    Cic. Fam. 3, 5, 4 B. and K. (dub.).— With gen. pretii:

    quod meus familiaris tanti suā interesse arbitraretur,

    Cic. Fam. 13, 10.—With rel. or interrog.-clause:

    in omnibus novis conjunctionibus interest, qualis primus aditus sit,

    Cic. Fam. 13, 10, 4: non tam interest, quo animo scribatur, quam quo accipiatur, Caecin. ap. Cic. Fam. 6, 7, 1:

    neque multum interest, quod nondum per numeros distributi sunt,

    Plin. Ep. 10, 30, 2; cf. with utrum... an: quid interfuit, homo audacissime, utrum hoc decerneres, an, etc., what mattered it? Cic. Verr. 2, 3, 61, § 141:

    nihil interest nunc, an violaverim, etc.,

    Liv. 26, 31.— With ad:

    ad honorem interesse,

    Cic. Fam. 16, 1, 1:

    ad decus et ad laudem civitatis,

    id. N. D. 1, 4, 7:

    ad laudem nostram,

    id. ib. 5, 12, 2:

    ad beate vivendum,

    id. Fin. 2, 28, 90.

    Lewis & Short latin dictionary > intersum

См. также в других словарях:

  • brutes — bruːt adj. of or pertaining to a beast, animal; savage; cruel; severe; coarse; physical n. beast, animal; savage, cruel person …   English contemporary dictionary

  • brutes — 1) buster 2) tubers …   Anagrams dictionary

  • Death to the Brutes — is the title of a historical anarchist poster that was originally printed in France in August 1943, during World War II . The poster was signed International Revolutionary Syndicalist Federation (F.I.S.R.) . 150 copies of the poster were produced …   Wikipedia

  • Marche de brutes — Marché de brutes Marché de brutes (Raw deal) est un film américain réalisé par Anthony Mann, sorti en 1948 au cinéma. Sommaire 1 Synopsis 2 Fiche technique 3 Distribution 4 Liens e …   Wikipédia en Français

  • Marché De Brutes — (Raw deal) est un film américain réalisé par Anthony Mann, sorti en 1948 au cinéma. Sommaire 1 Synopsis 2 Fiche technique 3 Distribution 4 Liens e …   Wikipédia en Français

  • Le Bon, les Brutes et la Balance — Saison 16 Épisode no 14 Titre original The Seven Beer Snitch Titre québécois Le cinquième colon Code de production GABF08 …   Wikipédia en Français

  • Marché de brutes — Affiche du film Marché de brutes, film noir de 1948, tourné par Anthony Mann, lancé par la Eagle Lion Films, une Poverty Row. Marché de brutes (Raw Deal) est un film américain réalisé par Anthony Mann, sorti en 1948 au cinéma …   Wikipédia en Français

  • Wrangler Brutes — Formed in 2003 in Los Angeles, California, U.S., Wrangler Brutes released a cassette, a 7 record and one full length LP before breaking up in December of 2004. Featuring Sam McPheeters, Andy Coronado, Cundo Si Murad, and Brooks Headley, the band… …   Wikipedia

  • Les Brutes dans la ville — Les Aventuriers de l ouest sauvage Les Aventuriers de l ouest sauvage (A Town Called Hell) est un western réalisé par Robert Parrish en 1971. Sommaire 1 Synopsis 2 Commentaire 3 Fiche technique 4 …   Wikipédia en Français

  • cendres brutes — žali pelenai statusas Aprobuotas sritis pašarai apibrėžtis Neišgryninti, nevalyti pelenai, gauti sudeginus medžiagą 550 °C temperatūroje, su priemaišomis (smėliu, moliu, iš dalies nesudegusiomis anglimis). atitikmenys: angl. crude ash vok.… …   Lithuanian dictionary (lietuvių žodynas)

  • graisses brutes — žali riebalai statusas Aprobuotas sritis pašarai apibrėžtis Neišgryninti, nevalyti, tik petroleteriu ekstrahuoti riebalai. atitikmenys: angl. crude fat vok. Rohfett, n rus. сырой жир pranc. graisses brutes, f šaltinis Lietuvos Respublikos žemės… …   Lithuanian dictionary (lietuvių žodynas)

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»